MALATYA'DA İLK MATBAA

Batıda kitap basımı 15'inci yüzyıl başlarında gerçekleştirildiği halde, yurdumuzda ilk Türkçe kitap 1726 yılında basıldı.

Bu tarihten 197 yıl gibi uzun bir zaman geçmesinden sonra, yani 1923 yılında Malatya bir matbaaya kavuşmuştur.

Şehrimizdeki bu önemli eksikliği gören bazı bilim adamları ile aydın kişiler Malatya'da da bir basım evi kurulmasına karar verirler.

Bu arada Hoca Keşşaf Efendi (Keşşaf Hoca) bunu becerecek gençleri teşvik ile, daha önce İstanbul'a yerleşmiş, Malatyalı işadamı Müminzade Mahmut Efendi'nin aracılığını sağlar.

Atmalızade Osman Hilmi (Taner), bir matbaa makinesi almak için İstanbul'a yollanır. Müminzade Mahmut Efendi'yi bulur.

Satın alınan 50x70'lik Jhonnesberg tipi matbaa makinesi sökülür. Parçalan ayrı ayrı sandıklara yerleştirilip, Samsun'a gidecek vapura yüklenir.

Samsun limanından alman sandıklar arabaya konulur. Malatya'ya gelinirken, Sivas'ın Deliklitaş yöresinde yol geçit vermez. Uzun. bir bekleyiş sonucu, yaklaşık 5-6 ay sonra, makine parçaları Malatya'ya getirilir.

Uzun bir .yolculuk ve bekleme sırasında makinenin bazı kısımları kırılır, zedelenir ve eğilir.

Tamire ve değiştirilmeye gerek duyulan makine parçaları, fabrikatör Mehmet Bey'in işyerine taşınır.

Fabrikada çalışan Yunus Usta, parçaları tamir ve tadil ederek yerli yerine takar.

İşler duruma getirilen makine halkın meraklı bakışları altında, geçtiğimiz yıllarda yıktırılan Şirket Kanındaki idarehaneye yerleştirilir. Matbaaya "Hizmet" adı verilir.

Burada, "Malatya" adını taşıyan ilk gazete 19 Ekim 1923 tarihinde Osmanlıca olarak çıkar